Fındık neden yüz güldürmüyor ?

Karadeniz fındık ihracatçıları birliğinin 1 Eylül 2022 de başlayan fındık ihracaat sezonunun 31 Ağustos 2023 de sona erdiğinde dair açıklamasını okudum.

Açıklamada geçen sezon 298.557 ton fındığın 1.975.189.783 dolar karşılığında ihraç edildiğini üzüntü ile okudum.

Bu rakam ortalama olarak 1 kg iç fındığın 6,6 dolara ihraç edildiğini göstermektedir. Ortalama % 50 randıman ile aracı, nakliye ve sanayici masrafları hariç bile 1 kg kabuklu fındığı 3,3 dolara , bugünkü kur ile 93 TL ye ihracaat gercekleştirebilmişiz.

Ürettik üretmesine de değerinde satmayı bir türlü beceremedik.Açlık sınırının onbeş bin lirayı yoksulluk sınırının otuz bin lirayı geçtiği günümüzde üreten insanların emekleri hep göz ardı edildi.Rekolte oyunları , bir yıllık işçilik emeği ve üreticinin yaşaması için gerekli olan maliyetler göz ardı edilerek yapılan maliyet hesapları ile her zamanki gibi üretenin elinden bedavaya alındı fındık.

Kabuklu fındık ta 2015 den günümüze 3 doları başarı , 3,5 doları mucize , 4 doları imkansız gördük .

Verimli üretsen mahsul çok olsa para etmiyor , mahsul az olsa para etmesi seni ilgilendirmiyor. Tarımsal üretimde üretici hep bu çıkmazla yaşıyor.

2023 sezonunda ortalama 6,6 dolara ,2022 üretim sezonunda ortalama 6 dolara , 2021 üretim sezonunda ortalama 5.84 dolara iç fındık ihracatı gerçekleşmiş.

Geçtiğimiz sezon işcilik hariç 40 TL ye işçilik dahil 80 TL ye üretebildigimiz 1 kg kabuklu fındığı geçtiğimiz beş yılda ortalama bugünkü kur ile 90 TL ye ihracaat yaptık.

Yani üretici ye sen bir yıl emek ver , bak üret ama para olarak bahçeye bel bağlama , başka geçim kaynakları bul , bir yerde asgari ücretle işe gir , bahçede ürettiğini de maliyetine bize ver dendi yıllardır.

Başka bir geliri olmadan , sadece fındık ile geçimini sağlayabilen kaç aile vardır?

On yıldır üreticileri alivre satış yapmayın diye uyarirken alivre satışın büyüğünü bizim fındığı ihracat yapan firmaların yaptığını hesaba katamadık.

Öyle olmasa bu fiyatların bir açıklaması olmaz.

En kötüsü ise açıklamanın devamında fındık veriminin artması gerektiğinden bahsediliyor. Kardesim üretici masraf etse , emek harcasa 3 kg verimli üretse elinden bedavaya almaya çalışıyorsunuz , Kim neden verimli üretmeye çalışsın ki , insan bir işi Allah rızası için veya para kazanmak için yapar.

Üretici fındık bahçesine para kazanmadan Allah rızası için mi emek ve para harcayacak, Cami yaptırma ve yaşatma derneği mi fındık ocakları ?

Peki bu açmazı nasıl çözebiliriz diye bakınca bunun bir tek yolu var oda üreticinin örgütlenmesi, kuracağı birlik ve kooperatifler ile birlikte hareket etmesi. Bu kooperatifler aracılığı ile fındığını üretirken üretim maliyetlerini düşürmesi, ürününü birlikte işlemesi ve en önemlisi bir güç haline gelip satış ve pazarlamayı kendisinin yapması lazım.

Ancak o zaman fındığı üreten satar , para kazanılır ve üretiminde bir süreklilik sağlanabilir böylece geçimi fındıktan sağlayacak bir istihdam oluşturulabilir.

Bunu yapamadığımız sürece her yıl sahibinden satılık 54 randiman kelepir fındık ilanından öteye geçemeyiz.

Not :
Alivre satış : Ürün daha tarladayken, yetiştiğinde alıcıya teslim edilmek üzere, güvence parası alınarak yapılan satış.